Braket, halk arasında sıkça “diş teli” olarak bilinen, dişlerde meydana gelen çapraşıklıkların, eğriliklerin ve hizalama sorunlarının düzeltilmesi için kullanılan ortodontik tedavi araçlarıdır. Braketler, dişlerin istenilen konuma gelmesini kademeli ve kontrollü bir şekilde sağlar. Ancak bu tedavide hızlı sonuç almak mümkün değildir; çünkü dişlerde milimetrik hareketlerle düzenleme yapılır.
Ortodonti tedavisinde en temel materyallerden biri olan braketler, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde güvenle kullanılabilmektedir. Dayanıklı yapıları sayesinde uzun süreli kullanım için uygundur. Braket tedavisinde başarılı sonuç elde etmek için düzenli bakım yapmak büyük önem taşır. Özellikle dişlerin fırçalanması, sert gıdalardan kaçınılması ve braket temizliğine özen gösterilmesi tedavi sürecini doğrudan etkiler.
Braket Çeşitleri Nelerdir?
Braketler farklı ihtiyaçlara ve estetik beklentilere uygun birçok çeşit ile uygulanabilmektedir. Günümüzde en yaygın kullanılan braket türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
Metal Braketler
Metal braketler, “diş teli” denildiğinde ilk akla gelen geleneksel çeşittir. Paslanmaz çelikten üretilir ve sağlamlıkları ile bilinir. Eskiden daha büyük ebatlarda üretilirken, günümüzde daha küçük boyutlarda ve estetik açıdan daha uygun şekilde tasarlanmaktadır.
Damon Braketler
Damon braketler, self ligating sistem olarak da bilinir. Bu braketlerde elastik veya metal bağlar yerine kapaklı bir mekanizma vardır. Ark teli braketin içinde daha serbest hareket eder, bu da sürtünmeyi azaltarak tedavi süresinin hızlanmasına katkı sağlar.
Seramik Braketler
Estetik beklentileri yüksek olanlar için seramik braketler tercih edilir. Diş renginde, opak beyaz görünümleri sayesinde daha doğal bir estetik sunarlar. Ancak biraz daha büyük olmaları nedeniyle yiyecek birikimine karşı daha dikkatli bakım gerektirir.
Invisalign (Şeffaf Plak Tedavisi)
Geleneksel tellerin yerine kullanılan, şeffaf ve hareketli plaklardan oluşur. Kişiye özel hazırlanır ve görünmez yapısıyla konforlu bir tedavi sağlar. Plak sayısı, dişlerdeki çapraşıklık oranına göre değişir.
Lingual Braketler
Lingual braketler, dişlerin arka yüzeyine yerleştirildiği için dışarıdan görünmez. Bu nedenle estetiğe önem verenler için iyi bir seçenektir. Kişiye özel üretilir ve maliyetleri diğer türlere göre daha yüksektir.
Braketler Neden Kırılır?
Braketler dayanıklı materyallerden üretilse de bazı durumlarda kırılabilir. Bunun en yaygın sebebi sert yiyeceklerin tüketilmesidir. Fındık, ceviz, kabuklu yiyeceklerin ısırılması veya sert nesnelerin dişle kırılmaya çalışılması braketlerde hasara yol açabilir.
Bir diğer neden ise kullanılan yapıştırıcı materyalin zamanla zayıflamasıdır. Bu durumda braket dişten ayrılabilir. Böyle bir durum yaşandığında vakit kaybetmeden diş hekimine başvurulmalı, braket yeniden yapıştırılmalıdır. Aksi halde tedavi süreci olumsuz etkilenir.
Braket Hangi Durumlarda Uygulanır?
Braket tedavisi yalnızca çocukluk döneminde uygulanmaz; yetişkinler de bu tedaviden oldukça başarılı sonuçlar elde edebilir. Çocuklarda uygulanabilmesi için süt dişlerinin tamamen dökülmüş ve kalıcı dişlerin çıkmış olması gerekir.
Braket kullanımını gerektiren durumlar:
- Dişlerde çapraşıklık
- Çene yapısında bozukluk
- Alt ve üst çene uyumsuzluğu
- Dişlerin üst üste binmesi
- Diş aralarında boşluk bulunması
- Dişlerin dönük olması
- Estetik kaygılar
Kısacası, dişlerin sağlıklı ve estetik bir dizilişe kavuşması için braket tedavisi her yaşta uygulanabilmektedir.
Braket Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Braket kullanırken diş temizliği çok daha hassas yapılmalıdır. Düzenli ve doğru bakım, tedavi başarısını doğrudan etkiler.
- Günde en az 3 kez dişler fırçalanmalı
- Yemeklerden sonra ağız suyla çalkalanmalı
- Diş ipi ve arayüz fırçası kullanılmalı
- Braketlerin arasındaki besin artıklarının tamamen temizlendiğinden emin olunmalı
Diş teli kullanmak, ağız bakımını zorlaştırmaz. Gün içinde birkaç dakikanızı ayırarak braketlerinizin ve dişlerinizin hijyenini sağlayabilirsiniz.
Yetişkin Hastalarda Seramik Braket
Yetişkinler genellikle daha estetik olduğu için seramik braketleri tercih etmektedir. Diş renginde tellerle birlikte kullanıldığında dışarıdan fark edilmeleri oldukça zordur. Ancak seramik braketler daha hassas olduğundan, kullanıcıların daha dikkatli olması gerekir.
“Braket Nedir?” gibi diğer içeriklerimiz için diş sağlığı kategorimize göz atabilirsiniz.
Braket Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Braket Çıkarsa Ne Olur?
Sert besinler nedeniyle braketler dişten çıkabilir. Bu durum tedaviyi yavaşlatır ve dişlerde ağrıya yol açabilir. Braket telden ayrılmadan takılı kalırsa yanağa batabilir.
Braket Nedir Ne İşe Yarar?
Braket, dişlerdeki çapraşıklıkları düzeltmek için kullanılan ortodontik bir materyaldir. Orta ve uzun vadede dişlerin düzenli bir sıralanışa kavuşmasını sağlar.
Braketler Neye Göre Takılır?
Her dişin üzerinde ideal bir braket konumu vardır. Bu konum, dişin hangi yönde hareket ettirileceğine bağlı olarak belirlenir. Genellikle dişin orta kısmına ve uzun eksenine paralel yerleştirilir.
Braket tedavisi, hem çocuklarda hem yetişkinlerde diş sağlığı ve estetik görünüm için oldukça etkili bir yöntemdir. Tedaviden maksimum verim almak için düzenli kontroller ve hijyen çok önemlidir.
Daha sağlıklı ve estetik bir gülümsemeye sahip olmak ve bulgurlu dişçi arayışındaysanız DentVital kliniğinde uzman ortodontistlerden profesyonel destek alabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: