Damakta hiç diş kalmaması, yalnızca estetik bir problem değildir; aynı zamanda bireyin günlük yaşam aktivitelerinde ciddi kısıtlamalara neden olabilir. Gülümseme, çiğneme ve konuşma gibi en temel eylemler bile bu durumdan etkilenir. Neyse ki, modern diş hekimliği teknolojileri, bu gibi durumlarda etkili ve uzun vadeli çözümler sunar.
Damakta diş kalmadıysa, diş hekimlerinin sunduğu üç temel tedavi seçeneği ön plana çıkar: (tam) protezler, implant destekli hareketli protezler ve implant destekli sabit protezler. Bu yazımızda, her bir yöntemin detaylarını, avantajlarını ve dikkat edilmesi gereken yönlerini ayrıntılı olarak ele alacağız.
Total Protezler
Tam protezler, çenede hiç diş kalmadığında uygulanan geleneksel tedavi yöntemlerinden biridir. Ağızda kalan hiçbir doğal diş bulunmadığında, genellikle “damak protezi” olarak bilinen bu yapay dişler devreye girer. Hem üst hem alt çene için ayrı olarak hazırlanırlar ve diş kaybı yaşayan hastaların temel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlar.
Total Protezlerin Uygulandığı Durumlar
Total protezler, özellikle aşağıdaki hasta gruplarında sıklıkla tercih edilir:
- Ciddi kemik erimesi nedeniyle implantın tutunamayacağı bireyler,
- Kemoterapi veya radyoterapi öyküsü bulunan hastalar,
- İleri düzey sistemik rahatsızlıkları (örneğin kanama bozuklukları veya kontrolsüz diyabet) nedeniyle cerrahi işlem yapılamayan kişiler.
Total Protezlerin Dezavantajları
Uyum Süreci ve İlk Kullanım Zorlukları
Yeni total protez kullanan hastalar, ilk haftalarda konuşma, yemek yeme ve hatta ağızda yabancı cisim hissi gibi sorunlar yaşayabilir. Bu adaptasyon süreci kişiden kişiye farklılık gösterir.
Çiğneme Kapasitesinde Azalma
Total protezler, doğal dişler kadar etkili bir çiğneme gücü sunamaz. Bu durum özellikle sert veya lifli gıdaların tüketimini zorlaştırabilir.
Protezin Oynaması veya Yerinden Çıkması
Alt çenede protezin sabit durması dilin hareketi nedeniyle zor olabilir. Üst çenede ise vakum etkisi ile daha iyi tutunma sağlansa da zamanla gevşeme yaşanabilir.
Ağız Hijyeninde Zorluklar
Protezler her gece çıkarılıp su içinde veya özel temizlik solüsyonlarında bekletilmelidir. Aksi halde kötü koku, enfeksiyon veya mantar oluşumu riski artar.
Çene Kemiği Erimesi (Kemik Rezorpsiyonu)
Total protezler, diş kökü gibi kemik üzerine doğrudan basınç uygulamadığından zaman içinde çene kemiğinde erimeye yol açabilir. Bu durum, protezin ağız yapısına uyumunu daha da zorlaştırır.
Estetik ve Fonksiyonel Kayıplar
Protezler zamanla aşınabilir, renk değiştirebilir ve doğal diş görünümünü kaybedebilir. Ayrıca duyusal algı (örneğin sıcak-soğuk hissi) total protezlerde yoktur.
İmplant Üzerine Yerleştirilen Hareketli Protezler
İmplant destekli hareketli protezler, hem stabiliteyi artırmak hem de çiğneme konforunu iyileştirmek amacıyla geliştirilmiş bir çözümdür. Protezin altına yerleştirilen birkaç implant sayesinde, protez sabitlenir ve hastanın günlük yaşamda daha rahat hissetmesi sağlanır.
İki Temel Sistem: Barlı ve Ball-Snap Sistemleri
Barlı Sistem
Çene kemiğine yerleştirilen 2 ila 4 implant üzerine bir bar (çubuk) monte edilir. Protez, bu bara oturtularak daha sağlam bir tutuş elde edilir. Özellikle alt çene protezlerinde hareketi minimuma indirir.
Ball-Snap Sistemi
İki implant üzerine yerleştirilen top (ball) şeklindeki aparatlar, protezin altındaki yuvalarla kilitlenir. Daha ekonomik ve uygulaması daha basit bir seçenektir.
Avantajları
- Total proteze kıyasla daha güvenlidir.
- Konuşma ve çiğneme fonksiyonları daha başarılıdır.
- Hareket sınırlı olduğundan protez düşme riski çok daha azdır.
İmplant Üzerine Sabit Protezler
En konforlu ve doğal hissettiren seçenek, implant destekli sabit protezlerdir. Bu sistemde, implantlar doğrudan çene kemiğine entegre edilir ve üzerine sabit bir diş seti monte edilir. Tıpkı doğal dişler gibi hissedilir ve estetik açıdan son derece başarılıdır.
Temel Bileşenleri
- İmplant: Titanyumdan üretilen, çene kemiğine yerleştirilen vida benzeri yapılardır. Diş kökü görevini üstlenir.
- Abutment: İmplantın üzerine bağlanan ve üst protezi taşıyan bağlantı parçasıdır.
- Sabit Protez: Porselen veya zirkonyum gibi materyallerden üretilen ve estetik görünüm sağlayan diş yapılarıdır.
İmplantlarda Başarıyı Etkileyen Unsurlar
- Kemik yoğunluğu ve kalitesi,
- Hastanın genel sağlık durumu,
- Ağız hijyenine dikkat edilip edilmemesi,
- Sigara ve alkol kullanımı gibi yaşam tarzı faktörleri.
Nadir Görülen Riskler
Bazı durumlarda implant çene kemiği ile tam kaynaşmaz. Bu da implantın başarısız olmasına neden olabilir. Ayrıca enfeksiyon riski, kemik yetersizliği veya uygun olmayan cerrahi planlamalar başarısızlığı artırabilir.
“Damakta Diş Yoksa Ne Yapılır?” gibi diğer içeriklerimiz için diş sağlığı yazılarımıza göz atabilirsiniz.
Damakta Diş Eksikliği Çözümü DentVital’de
Damakta hiç diş kalmaması, ciddi bir sorun gibi görünse de günümüz diş hekimliği uygulamaları sayesinde kalıcı ve estetik çözümler mevcuttur. Total protezler, implant destekli hareketli protezler ve implant üzerine sabitlenen protezler, hastanın durumuna göre başarıyla uygulanabilir.
Hangi tedavi seçeneğinin sizin için en uygun olduğuna ancak detaylı bir muayene ve radyolojik inceleme sonrası karar verilebilir. Uzun vadede konfor, estetik ve fonksiyon açısından tatmin edici bir sonuç için doğru planlama şarttır.
Siz de damakta diş eksikliği yaşıyorsanız, DentVital uzmanlarıyla online görüşme talebinde bulunarak size en uygun tedavi alternatiflerini değerlendirebilirsiniz.
İlginizi çekebilir:
Dişleriniz Neden Soğuğa Karşı Hassasiyet Gösterir?
Diş Beyazlatma Seansında Sizi Neler Bekliyor?
Diş Ağrısı Nasıl Rahatlatılır?