Ağız ve diş sağlığınızı korumak için düzenli olarak dişlerinizi fırçalayabilir, diş ipi kullanabilir ve rutin diş hekimi kontrollerinizi aksatmayabilirsiniz. Ancak tüm bunlara rağmen dişlerinize farkında olmadan zarar verecek günlük alışkanlıklarınız olabilir. Şekerli yiyeceklerin dişler için zararlı olduğu bilinse de, her gün yapılan bazı davranışların da uzun vadede ciddi problemlere yol açabileceğini unutmamak gerekir.
Dişler, vücudun en dayanıklı yapılarından biridir. Ancak yanlış bakım, kötü alışkanlıklar veya dikkatsizce yapılan küçük hareketler; çürük, enfeksiyon, diş kaybı ve yoğun ağrılar gibi sorunlara neden olabilir. Bu nedenle dişlere zarar veren alışkanlıkların farkında olmak ve mümkün olduğunca bunlardan uzak durmak ağız sağlığının korunmasında kritik rol oynar.
Dişlere Zarar Veren Alışkanlıklar Nelerdir?
Sağlıklı bir gülüş ve güçlü dişler için yalnızca düzenli fırçalamak yetmez. Günlük yaşamda edindiğimiz bazı davranışlar, fark etmeden diş minesini aşındırabilir, diş etlerine zarar verebilir veya çürük oluşumuna zemin hazırlayabilir. İşte dikkat edilmesi gereken en yaygın zararlı alışkanlıklar:
Diş ve Diş Etlerini Çok Sert Fırçalamak
Dişleri çok sert bastırarak fırçalamak, hijyeni artırmaz, aksine diş minesini zayıflatır ve diş etlerinde çekilmelere yol açabilir. Sert kıllı fırçalar yerine yumuşak kıllı fırçalar tercih edilmeli, dişler nazik hareketlerle dairesel şekilde temizlenmelidir.
Tırnak Yeme Alışkanlığı
Tırnak yemek yalnızca estetik açıdan değil, diş sağlığı açısından da zararlıdır. Dişlerde şekil bozuklukları, çatlaklar ve zamanla ağrıya sebep olabilir. Ayrıca bu alışkanlık bakterilerin ağıza taşınmasına yol açarak enfeksiyon riskini artırır.
Sigara İçmek ve Tütün Kullanmak
Tütün ürünleri dişlerin en büyük düşmanlarından biridir. Diş eti hastalıkları, diş renginde sararma, ağız kokusu ve hatta diş kaybına yol açar. Sağlıklı bir gülümseme ve uzun vadede ağız sağlığı için sigaradan uzak durmak en doğru seçimdir.
Buz Çiğnemek
Birçok kişi için masum görünen buz çiğneme alışkanlığı, dişlerde minik çatlaklara ve mine kırılmalarına sebep olabilir. Düzenli tekrarlandığında kök hasarı dahi oluşturabilir.
Diş Sıkma veya Gıcırdatma
Genellikle stres ve uyku sırasında ortaya çıkan bu alışkanlık, dişlerde aşınmaya, çene ekleminde ağrıya ve kas sorunlarına yol açar. Gece plağı kullanmak ve uzman desteği almak, bu durumun önüne geçebilir.
Yanlış Kürdan Kullanımı
Kürdanla diş aralarını temizlemek masum gibi görünse de diş etlerinde yaralanma, iltihaplanma ve uzun vadede çekilmelere yol açabilir. Bunun yerine diş ipi veya diş hekimlerinin önerdiği ara yüz fırçaları kullanılmalıdır.
Dişleri Yanlış Kullanmak
Şişe kapağı açmak, ambalaj yırtmak veya sert cisimleri ısırmak dişleri araç gibi kullanmak anlamına gelir. Bu durum minede kırık, çatlak ve ciddi hasarlar bırakabilir.
Çok Fazla Şekerli Yiyecek ve İçecek Tüketmek
Şeker, diş çürüklerinin en önemli sebeplerindendir. Şekerli içecekler, tatlılar ve hazır gıdalar, ağızda asit üretimine neden olur ve bu da diş minesini zayıflatır.
Dişleri Düzenli Olarak Fırçalamamak
Diş fırçalamayı ihmal etmek, bakteri plağının artmasına ve çürüklere davetiye çıkarır. Sağlıklı bir ağız için günde en az iki kez diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak gerekir.
Kahve İçmek
Kahvedeki asit ve boyar maddeler, uzun vadede dişlerde lekelenme ve sararmaya neden olur. Kahve tüketimi azaltılmalı ve sonrasında ağız çalkalanmalıdır.
Sık Sık Atıştırmak
Ara öğünlerde sık sık atıştırmak, ağızdaki asit oranını sürekli yüksek tutar. Özellikle şekerli atıştırmalıklar çürük riskini artırır.
Diş Çürümesine Neden Olan Yiyecekler Nelerdir?
Diş çürükleri, ağız içindeki bakterilerin şeker ve karbonhidratlarla etkileşime girmesi sonucu oluşan asitlerin diş minesini aşındırmasıyla meydana gelir. Bu durum zamanla mine tabakasını zayıflatır, dişin altındaki dentin dokusuna ulaşır ve ağrı, hassasiyet gibi belirtilerle kendini gösterir.
Günlük beslenme alışkanlıkları, diş sağlığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Bazı yiyecek ve içecekler, diş minesine zarar vererek çürük oluşumunu hızlandırabilir. Bu nedenle, bu tür besinleri ölçülü tüketmek ve sonrasında ağız hijyenine özen göstermek büyük önem taşır.
Aşağıda diş çürümesine neden olabilecek başlıca yiyecek ve içecek gruplarını bulabilirsiniz:
1. Beyaz Ekmek ve Rafine Karbonhidratlar
Beyaz ekmek, kraker, makarna gibi rafine karbonhidratlar ağızda çiğneme sırasında kolayca nişastaya ve şekere dönüşür. Bu şekerler, ağız içindeki bakteriler tarafından asit üretiminde kullanılır. Ayrıca yapışkan yapıları nedeniyle diş yüzeyine kolayca tutunur ve fırçalanmadığında uzun süre diş aralarında kalabilir.
Bu durum, özellikle diş ara yüzlerinde gizli çürüklerin oluşmasına neden olabilir.
2. Abur Cubur ve Paketli Atıştırmalıklar
Cips, bisküvi, kek gibi işlenmiş gıdalar hem yüksek oranda şeker hem de rafine yağ içerir. Bu ürünlerin içeriğindeki katkı maddeleri, diş minesinin doğal koruyucu tabakasını zayıflatabilir.
Ayrıca bu tür atıştırmalıklar genellikle gün içinde sık sık tüketildiğinden, dişlerin asitle temas süresi uzar. Bu da çürük riskini ciddi şekilde artırır.
3. Tatlılar ve Çikolatalar
Şekerli yiyecekler, diş çürüğünün en bilinen nedenlerinden biridir. Özellikle karamel, lokum, sert şekerlemeler ve sütlü çikolatalar gibi yapışkan tatlılar dişlerin üzerine yapışarak uzun süre kalır.
Bu durum, bakterilerin diş yüzeyinde asit üretimini artırır. Eğer tatlı tükettikten sonra dişler fırçalanmazsa veya suyla çalkalanmazsa, diş minesi kısa sürede zarar görebilir.
4. Soslu Yiyecekler
Ketçap, barbekü sosu, soya sosu ve benzeri ürünler hem asidik yapıları hem de yüksek şeker oranları nedeniyle diş minesine zarar verir. Özellikle bu sosların sık tüketilmesi, diş yüzeyinde renklenmelere ve asit aşınmalarına yol açabilir.
Ev yapımı ve şekersiz alternatifleri tercih etmek diş sağlığı açısından daha faydalı olacaktır.
5. Gazlı ve Asitli İçecekler
Kola, enerji içecekleri, soda (fazla tüketildiğinde) ve aromalı gazlı içecekler diş minesine en çok zarar veren içecekler arasında yer alır. Bu içecekler hem yüksek asit oranına hem de yoğun şekere sahiptir.
Asit, diş minesini doğrudan aşındırırken, şeker bakteriler tarafından asit üretiminde kullanılır. Bu nedenle gazlı içecekler, hem kimyasal hem de biyolojik olarak diş çürümesini hızlandırır.
6. Kuruyemişlerin Aşırı Tüketimi
Kuruyemişler genellikle sağlıklı besinlerdir; ancak aşırı tüketildiğinde özellikle diş minesine mekanik baskı uygulayabilir. Sert kabuklu kuruyemişleri dişle kırmak, dişlerde çatlaklara veya kırılmalara neden olabilir. Ayrıca tuzlu kuruyemişlerin fazla tüketimi, ağız kuruluğunu artırarak tükürük dengesini bozabilir. Tükürük, ağız içindeki asidi nötralize eden doğal bir koruyucudur.
7. Alkol
Alkol tüketimi, ağız kuruluğuna neden olarak diş çürüğü riskini artırır. Tükürük üretimi azaldığında, ağızdaki asit seviyesini dengeleyen doğal mekanizma zayıflar.
Ayrıca alkol, diş minesini aşındıran asitleri ve renklenmeye yol açan bileşenleri içerebilir. Bu nedenle düzenli alkol tüketen bireylerde hem çürük hem de mine erozyonu riski yüksektir.
8. Sigara ve Tütün Ürünleri
Sigara doğrudan diş çürümesine neden olmasa da, diş etlerini zayıflatarak ağız sağlığını ciddi şekilde bozar. Tütün ürünleri, diş etlerinde kan akışını azaltır, bağışıklık direncini düşürür ve ağız içindeki zararlı bakterilerin çoğalmasına ortam hazırlar.
Bu durum, hem diş eti hastalıklarını hem de diş çürüklerini dolaylı olarak artırır. Ayrıca sigara, dişlerde renklenme ve kötü ağız kokusuna da yol açar.
“Dişlere Zarar Veren Alışkanlıklar” gibi diğer içeriklerimiz için tavsiyeler kategorimize göz atabilirsiniz.
Dişlere Zarar Veren Alışkanlıklar Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Sağlıklı Bir Diş İçin Neler Yapmalıyız?
Dişleri sağlıklı tutmak için günde en az iki kez fırçalamak, diş ipi kullanmak, düzenli hekim kontrolüne gitmek, aşırı kahve ve sigaradan uzak durmak gerekir. Ayrıca sebze ve meyve tüketimine özen gösterilmelidir.
Dişleri Güçlendirmek İçin Ne Yemeliyiz?
Protein, kalsiyum, C ve D vitamini, magnezyum ve flor açısından zengin besinler diş sağlığı için faydalıdır. Et, süt ürünleri, yumurta, fındık, fasulye ve yeşil yapraklı sebzeler düzenli olarak tüketilmelidir.
Dişlere zarar veren alışkanlıklardan uzak durmak, ağız ve diş sağlığının korunmasında en etkili adımdır. Günlük rutinlerde yapılacak küçük değişiklikler uzun vadede büyük fark yaratır. Sağlıklı, beyaz ve güçlü dişlere sahip olmak için hem düzenli ağız bakımı yapmalı hem de kötü alışkanlıklardan kaçınmalısınız.
Daha sağlıklı gülüşler ve profesyonel destek için DentVital diş kliniğini tercih edebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: