Diş kaybı, estetik ve fonksiyonel açıdan birçok zorluğa neden olabilir. Neyse ki, modern diş hekimliği, kaybedilen dişlerin yerine geçebilecek çeşitli protez diş seçenekleri sunmaktadır. Protez dişler, yalnızca estetik görünümü geri kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını da iyileştirir. Bu yazıda protez dişler: çeşitleri ve bakımı başlığı hakkında bilgi vereceğiz.
Protez Diş Nedir?
Protez diş, kaybedilen doğal dişlerin yerini almak için üretilen yapay dişlerdir. Ağız yapısını ve çiğneme işlevini restore etmek amacıyla kullanılır. Genellikle diş eksikliği olan kişilerde kullanılarak ağız yapısındaki boşlukları doldurur ve doğal dişlerin fonksiyonlarını yerine getirir. Protez dişler, porselen, seramik, titanyum, akrilik ve metal alaşımlar gibi çeşitli malzemelerden yapılabilir. Sabit ve çıkarılabilir olmak üzere iki ana kategoride sınıflandırılır. Sabit protezler doğal dişlerin üzerine veya diş eti üzerine yerleştirilirken, çıkarılabilir protezler ağızdan çıkarılabilen türlerdir. İmplant destekli protezler ise çene kemiğine yerleştirilen implantlar üzerine sabitlenir. Protez dişlerin bakımı, düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli diş hekimi kontrollerini içerir.
Protez Diş Çeşitleri
Protez dişler, sabit ve çıkarılabilir protez dişler olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Ayrıca, implant destekli protez dişler de mevcuttur.
Sabit Protez Diş
Sabit protez dişler, doğal dişlerin üzerine veya diş eti üzerine yerleştirilen yapay dişlerdir. Porselen kaplama, zirkonyum kaplama, köprüler ve inley/onley restorasyonları gibi çeşitli türleri içerir. Sabit protez dişler, diş kaybı yaşayan hastalarda, özellikle ön dişlerde, diş yapısının hasar görmesi durumlarında ve çene kemiği yetersizliği nedeniyle implant uygulanamayan durumlarda kullanılır.
Porselen kaplamalar, doğal dişlerin rengini taklit eden porselen malzemeden üretilir ve ön dişlerde yaygın olarak kullanılır. Zirkonyum kaplamalar, diş renginde, dayanıklı ve estetik olarak doğal dişlere benzer bir görünüm sağlar. Köprüler, aralarındaki diş boşluğunu kapatmak için kullanılır ve bir ya da daha fazla yapay dişi doğal dişlerin üzerine yerleştirir. Inley/onley restorasyonları, dişin sadece bir bölümünü tamir etmek için kullanılır ve genellikle metal, porselen veya reçine malzemelerinden üretilir.
Sabit protez dişler, doğal dişlere benzer şekilde fırçalanabilir ve diş ipi kullanılabilir. Protez dişlerin temizliği, dişlerinizi düzenli olarak fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli diş hekimi kontrolleri gibi temel diş hijyeni uygulamalarını içerir.
Çıkarılabilir Protez Dişler
Çıkarılabilir protez dişler, ağızdan çıkarılabilen yapay dişlerdir. Bu kategoriye tam protez, parsiyel protez, bölümlü protez ve implant destekli overdentureler örnek olarak verilebilir. Tam protez dişler tüm dişleri değiştirmek için kullanılır. Parsiyel protez dişler ağızda birkaç eksik dişi değiştirmek için kullanılır. Bölümlü protez dişler eksik dişlerin bir kısmını değiştirmek için kullanılır. İmplant destekli overdentureler, altta yatan kemik yapısına yerleştirilen implantlar üzerine yerleştirilen çıkarılabilir bir protez diş türüdür.
Tek Diş Kaplama
Tek diş kaplama, sadece bir dişi kaplamak için kullanılan bir protez diş türüdür. Genellikle ön dişlerde kullanılır ve dişin yüzeyindeki çatlaklar, lekeler, kırıklar veya diş çürümesi gibi estetik veya fonksiyonel sorunları çözmek için uygulanır.
Tek diş kaplamaları, porselen veya zirkonyum gibi dayanıklı, doğal dişe benzer malzemelerden üretilir. Dişin ölçüsü alındıktan sonra, diş hekimi dişin yüzeyini hazırlar ve kaplama, özel yapıştırıcılar kullanılarak dişin üzerine yerleştirilir. Kaplama, dişin renk tonu ve boyutuna özenle uyacak şekilde yapılır, böylece dişin doğal görünümü korunur.
Köprü Diş Protezi
Köprü diş protezi, bir ya da daha fazla dişi eksik olan hastalarda kullanılan bir protez diş türüdür. Yanındaki dişlere bağlı olan ve eksik dişin yerine geçen bir protez diştir. Bu dişler, doğal dişler üzerine yerleştirilir veya implantlar üzerine monte edilir.
Köprü dişi protezleri, sabit protezler arasında yer alır ve diş etleri ve çevre dokular üzerinde minimum etkiye sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Genellikle, bir veya daha fazla dişi eksik olan hastalar için bir seçenek olarak kullanılır ve çiğneme, konuşma ve yüz görünümü gibi fonksiyonları geri kazandırmak için uygulanır.
İmplant Üstü Sabit Protez
İmplant üstü sabit protez, implantlar üzerine yerleştirilen bir tür protez diş tedavisidir. İmplantlar, çene kemiğine yerleştirilen vida benzeri cihazlardır ve diş köküne benzer bir işlev görürler. Eksik dişlerin yerini almak ve çiğneme fonksiyonlarını geri kazandırmak için kullanılır.
İmplant üstü sabit protez, implantların üzerine yerleştirilen bir protez diş türüdür ve sabit bir yapıya sahiptir. İmplant üstü protezler, diş etleri ve çevre dokular üzerinde minimum etkiye sahip olacak şekilde tasarlanmıştır ve estetik bir görünüme sahiptir. Bu protez dişler, doğal dişlere benzer bir görünüme sahip olan porselen veya zirkonyum gibi malzemelerden üretilir.
Hareketli Protez Diş
Hareketli protez dişler, eksik dişleri ve diş eti dokusunu tamamlamak için kullanılan, ağızda hareket ettirilebilen protez dişlerdir. Eksik dişlerin sayısına ve yerine, ağızda bulunan kemik miktarına, hastanın çiğneme fonksiyonlarına ve diğer faktörlere göre farklı çeşitlerde tasarlanabilir. Bazı hareketli protez diş çeşitleri şunlardır:
- Tam Protez Dişler: Tüm üst veya alt dişlerin yerini almak için kullanılan hareketli protezlerdir. Diş eti dokusu ve çene kemiği üzerinde oturarak, ağızda hareket etmelerini önleyecek şekilde tasarlanır.
- Parsiyel Protez Dişler: Ağızda eksik olan birkaç dişin yerini almak için kullanılır. Ağızda bulunan dişlerin üzerine takılır ve sabitlemek için kancalar veya diğer sabitleyiciler kullanılır.
- Overdenture Protez Dişler: Ağızda bulunan bazı dişlerin üzerine takılır ve bu dişlere dayanarak desteklenir. İmplantlar veya doğal dişler üzerine yerleştirilebilir.
- İmplant Destekli Protez Dişler: İmplantlar üzerine yerleştirilen protez dişlerdir. İmplantlar, çene kemiğine yerleştirilen vida benzeri cihazlardır ve diş köküne benzer bir işlev görürler. İmplantlar üzerine yerleştirilen protezler, doğal dişler gibi davranır ve çiğneme, konuşma ve yüz görünümü gibi fonksiyonları geri kazandırır.
Hareketli protez dişler, eksik dişleri tamamlamanın yanı sıra estetik bir görünüm sağlamak, çiğneme ve konuşma fonksiyonlarını düzeltmek ve diğer sağlık sorunlarını önlemek için de kullanılır. Diş hekiminiz, ihtiyaçlarınıza ve ağız yapınıza en uygun protez diş tipini belirlemenize yardımcı olacaktır.
Protez Diş Yapımı ve Uygulama Süreci
Protez dişlerin yapımı ve uygulanması, hastanın ağız yapısına, diş kaybının sayısına ve yerine, çiğneme fonksiyonlarına ve diğer faktörlere göre değişir. Protez dişlerin yapımı ve uygulanması birkaç aşamadan oluşur:
- Muayene ve Değerlendirme: Diş hekiminiz, ağız yapınızı, diş kaybının sayısını ve yerini, çene kemiği yapısını ve diğer faktörleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, size en uygun protez diş türünü belirler.
- Ölçü Alınması: Diş hekiminiz, ağzınızdan ölçü alır. Bu ölçü, protez dişlerin yapımında kullanılacak olan kalıbın hazırlanması için gereklidir.
- Protez Dişin Yapımı: Alınan ölçüler doğrultusunda, laboratuvarda protez dişler hazırlanır. Protez dişlerin yapımı, kullanılan malzemelere ve protez dişin türüne göre değişebilir.
- Deneme ve Uygulama: Hazırlanan protez dişler, ağızda denenir ve gerekli düzeltmeler yapılır. Protez dişlerin tam olarak oturması ve işlevini yerine getirmesi için birkaç deneme yapılabilir.
- Son Kontrol ve Bakım: Protez dişlerin uygulaması tamamlandıktan sonra, diş hekiminiz son kontrolü yapar ve protez dişlerin bakımı hakkında bilgi verir. Protez dişlerin temizliği, düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanma ve düzenli diş hekimi kontrollerini içerir.,
“Protez Dişler: Çeşitleri ve Bakımı” gibi diğer içeriklerimiz için diş sağlığı kategorisine göz atabilirsiniz.
Protez Diş Bakımı
Protez dişlerin uzun ömürlü ve sağlıklı kalabilmesi için düzenli bakım gereklidir. Protez diş bakımı, doğal dişlerin bakımından farklı olabilir, ancak hijyen ve temizlik açısından benzer titizlik gerektirir.
- Günlük Temizlik Protez dişlerinizi her gün temizlemek, plak ve bakteri birikimini önlemek için önemlidir. Protezleri temizlemek için yumuşak bir diş fırçası ve protez temizleme solüsyonu kullanın. Normal diş macunu, protez yüzeyine zarar verebilir, bu yüzden uygun temizleme ürünleri tercih edilmelidir.
- Protezlerin Çıkarılması Gece yatmadan önce protezlerinizi çıkarmak, ağız sağlığınızı korumak için önemlidir. Protezlerinizi çıkardıktan sonra su dolu bir kapta veya özel protez kabında saklayın. Bu, protezlerin kurumasını ve şeklinin bozulmasını önler.
- Düzenli Diş Hekimi Kontrolleri Protez diş kullanan bireyler, düzenli olarak diş hekimi kontrollerine gitmelidir. Diş hekiminiz, protezlerin uyumunu kontrol eder ve gerektiğinde ayarlamalar yapar. Ayrıca, ağız sağlığınızı değerlendirebilir ve herhangi bir sorunu erken teşhis edebilir.
- Diş Etlerine ve Ağız Hijyenine Dikkat Protez dişler kullanırken diş etlerinizin sağlığına özen gösterin. Diş etlerinizi yumuşak bir diş fırçası ile nazikçe masaj yaparak temizleyin. Ayrıca, dilinizi ve ağız içini temiz tutmak için ağız gargarası kullanabilirsiniz.
- Sert ve Yapışkan Gıdalardan Kaçının Protez dişlerinizin zarar görmesini önlemek için sert ve yapışkan gıdalardan kaçının. Sert gıdalar protezlerin kırılmasına neden olabilirken, yapışkan gıdalar protezlere yapışarak temizlenmelerini zorlaştırabilir.
Protez dişler, diş kaybı yaşayan bireyler için mükemmel bir çözümdür. Tam, parsiyel, implant destekli ve esnek protezler gibi çeşitli seçenekler arasından, diş hekiminizle birlikte sizin için en uygun olanı seçebilirsiniz. Protez dişlerinizi düzenli olarak temizlemek ve bakımını yapmak, uzun ömürlü ve sağlıklı bir kullanım sağlar. Diş hekiminizle düzenli kontroller yapmak ve ağız hijyenine dikkat etmek de protez dişlerinizi en iyi şekilde kullanmanıza yardımcı olur.
İlginizi çekebilir:
Hamilelikte Diş Sağlığı: Nelere Dikkat Etmeli?
Ağız Kokusu: Nedenleri ve Önleme Yolları
Diş çürüğü belirtileri, tedavisi ve fiyatları